Ief De Laender
Iedereen is gefascineerd door het zien en horen van een waterval, geef toe. Veel mensen willen dan ook bij hun vijver dit stukje natuur onderbrengen en terecht, want een waterval bij de siervijver geeft een speels en attractief karakter.
Naast deze eigenschappen heeft een waterval ook enkele praktische kanten zoals het verrijken van het water met zuurstof en de watercirculatie die met de aanwezigheid van een waterval duidelijk verbetert, wat het vijverleven ten goede komt.
Wanneer we een waterval willen bouwen, moeten we er toch op letten dat het vallend water niet gaat overheersen, want dan kan een waterval irriterend werken in plaats van rustgevend. Een waterval van zo”n 80 cm hoog is ongeveer tot 50 m ver hoorbaar. Wees hier voorzichtig mee.
In dit artikel komt u te weten hoe u een standaard waterval bouwt – wat een beetje een kwestie van persoonlijke smaak is-,en welke manieren er bestaan om een waterval te verwezenlijken.
Een waterval kunnen we op twee manieren bouwen.
- In de handel zijn er voorgevormde prefab bouwelementen om op eenvoudige wijze een watervalconstructie te maken. Deze bouwelementen zijn er in verschillende vormen en maten. Vooral voor de kleinere siervijvers zijn deze heel geschikt. Het is de eenvoudigste manier om een waterval aan te leggen en is dan ook heel goed geschikt voor mensen die niet zo handig zijn. Deze elementen zijn echter wel vrij duur.
- Een tweede manier is het volledig zelf maken van een watervalconstructie met folie, keien en platte stenen. Naar eigen smaak en inzicht kunnen we de waterval opbouwen.
De bouw
Zoals eerder gezegd, kan een waterval naar ieders smaak uitgevoerd worden: breed, smal, hoog, laag, een zachte of ruwe waterval, het gaat allemaal.
Een goede en stevige basis is heel belangrijk want een zelf gemaakte waterval heeft heel wat gewicht. Een goede ondersteuning is heel belangrijk. Er zijn verschillende mogelijkheden om de onderbouw te maken. Dit kan zijn in hout, al dan niet verduurzaamd, of in hardhout. We kunnen ook de onderbouw metselen. Het principe blijft steeds hetzelfde.
Een waterval bestaat uit meerdere vervallen of etages. De traptreden maken we ongeveer 40 cm breed en het hoogteverschil houden we op 20 tot 25 cm. Zo maken we bij deze waterval drie vervallen. Tussen de houten of betonnen constructie voeren we grond aan en drukken deze heel goed aan. Ook achter de waterval brengen we voldoende grond aan. Dit zorgt ervoor dat onze watervalconstructie heel stabiel zal zijn.
Vergeet ook niet op voorhand een darm mee in de grond te werken van aan de vijverrand tot achteraan de waterval. Deze darm zal later aangesloten worden op de pomp en zo zal onze waterval van water voorzien worden.
Na de basisconstructie komt de opbouw van de etages met platte stenen en keien. Bij een folievijver maken we de waterval met minstens 0,8 mm dikke folie. Bij polyestervijvers maken we de waterval verder in polyester. Bij het aanbrengen van folie of polyester moeten we erop toezien dat ons water later niet langsheen de watervalrand kan weglopen. De zijkanten zullen we wat moeten ophogen en we maken een overloop naar de vijver toe.
De afwerking
Natuurlijk is onze waterval nu nog niet af. Zonder de nodige stenen en randafwerking kunnen we niet bepaald spreken van een geslaagde opzet. De afwerking is naar ieders smaak en fantasie. Dit artikel gaat over de bouw van een standaard waterval in een natuurlijke sfeer.
Voor de treden gebruiken we 30-40 cm brede en 60-70 lange breuksteen van 4 tot 6 cm dik. Voor de randafwerking gebruiken we natuursteen met gebroken randen en keien. Voor de opstaande randen gebruiken we 15 tot 20 cm hoge platte stenen.
Vooraleer we alle elementen aan elkaar vastzetten, doen we er goed aan om op voorhand het geheel al eens in elkaar te zetten. Dit kan een heel puzzelwerkje zijn want de stenen zijn niet altijd even ideaal in elkaar te passen. Het nodige geduld is dan ook vereist. Besteed hier genoeg tijd aan, want het is een heel belangrijke fase. We werken altijd vanonder naar boven.
Eerst nemen we de breukstenen, die de treden vormen voor onze rekening en daarna de kleinere stenen als randafwerking. We metselen de breukstenen op de folie of polyester. De randen voegen we tevens op. Ook de stenen voor de randafwerking zetten we vast in specie. We doen dit ten eerste voor de stevigheid uiteraard maar ook om te voorkomen dat het water zich een weg gaat zoeken onder en tussen de stenen. Het is de bedoeling dat het water over de stenen loopt en niet andersom. Voor een natuurlijke omgeving kleden we de treden in met keien, maar om de waterval in z”n geheel een natuurlijk uitzicht te geven, verwerken we ook keien in de beplanting naast de waterval.
De beplanting
Een waterval mag dan nog zo natuurlijk zijn, zonder beplanting die overgaat naar de omliggende tuin kunnen we moeilijk spreken van een natuurlijke waterval. Een waterval mag niet in de kijker staan, maar moet ietsje verborgen liggen. Met de nodige planten kunnen we dit doen. Hierna volgt een lijst met geschikte planten voor het afwerken van de waterval. In de handel kan je mooie kleine boompjes vinden (vaak Acer, esdoorns) met een vorm die heel geschikt is voor het aanplanten bij een waterval. Takken die laag over het water hangen is heel decoratief.
- Penningkruid (Lysimachia Nummularia) als bodembedekker.
- Bonte Lis (Iris Pseudacorus “”Variegata””)
- Hosta (liefst soorten met een donkergroen tot blauwachtig blad)
- Rode Spirea (Astilbe Arendsii-hybride “Fanal”)
- Veenpluis (Eriophorum Angustifuliu)
- Dotterbloem (Caltha Palustris)
- Tongvaren (Phyllitis Sculopendrium)
- Ligularia Dentata (syn. L. clivorum) “Othello”
- Drijvend Fonteinkruid (Potamogeton Natans) voor overgang van waterval in vijver
- Waterranonkel (Ranunculus Aquatilis) voor overgang van waterval in de vijve
