De steurenfamilie is zo”n 200 miljoen jaar oud en ze behoren tot de primitiefste beenvissen. Hun skelet bestaat grotendeels nog uit kraakbeen en de wervelkulom ontbreekt. De ruggengraat loopt tot in de bovenste staartvinlob door, die net als bij haaien langer is dan de onderste lob. Hun vinnen zijn vrijwel onbeweegbaar.

De orde Acipenseriformes omvat 2 families: de Pulyodontidae (Lepelsteuren, 2 soorten) en de Acipenseridae (steuren, 23 soorten en 7 ondersoorten).

Steuren zijn echte bodemvissen, ze hebben een uitstulpbare bek aan de onderzijde en zoeken over de bodem zwemmend met hun 4 gevoelige baarddraden naar voedsel. Op een paar uitzonderingen na, leven steuren op zee, en komen alleen de rivieren op om te paaien (anadromie). De jongen trekken weer naar zee toe.

Steuren zijn grote tot zeer grote vissen. De grootste soort, de Beloega (Huso huso), wordt tot 9 meter lang en 1200 kilo zwaar.

Vrijwel alle soorten worden in het wild door overbevissing vanwege de kaviaar met uitsterven bedreigd.

Sinds 1950 worden steuren commercieel gekweekt in de Sovjet Unie voor de kaviaar omdat er in het wild nog maar weinig over zijn. Sinds een paar jaar worden steuren gehouden als huisdier (“siervis”). Er is in Nederland 1 bedrijf dat jonge steuren opkweekt voor de vijverhandel; ze worden in Nederland niet gefokt.

Jaarlijks worden er 20.000 steuren geïmporteerd voor de vijverhandel.

De in de handel verkochte steuren

De Siberische steur of Baeri steur

De Siberische steur of Baeri (Acipenser baeri) is donkerbruin of grijszwart tot grijs, en is gemakkelijk te herkennen aan zijn zeer lange puntige neus. Het topje van de neus is wit. Over de rug staat een rij stekel-achtige beenplaten, evenals langs de zijlijnen. Vermoedelijk zijn de verkochte Baeri”s afstammelingen van een ondersoort van de Siberische steur, de Acipenser baeri baicalensis, die in het Baikal meer (Siberië) voorkomt en het hele jaar in zoet water verblijft. Deze is dus beter aangepast. De Baeri wordt 2,5 meter lang met een gewicht van meer dan 200 kilogram.

De Russische steur of diamantsteur

De Russische steur of Gueldenstaedti (Acipenser Gueldenstaedti) heeft een interessante tekening, nl. donkergrijs met een witte buik en wit omzoomde vinnen. Hij heeft drie rijen witte beenplaten over zijn rug, die lijken op die van een krokodil. Hij heeft een heel korte snuit. De Gueldenstaedti komt oorspronkelijk voor in de Zwarte Zee, de Kaspische Zee en de Zee van Azov. De Gueldenstaedti wordt 5 meter lang en meer dan 500 kilo zwaar!

De Sterlet

De Sterlet (Acipenser Ruthenus) is de kleinste soort van het geslacht (tot maximaal 1,20 m) en lijkt wel wat op de Baeri, maar heeft een spitsere snuit en witte randen om de vinnen. Er is ook een albino kleurvariëteit die mooi wit is en daardoor goed zichtbaar is in de vijver.

De Sterlet is de enige vis van deze familie die enigszins geschikt is voor de vijver. Ze komen oorspronkelijk voor in de Donau en de Wulga.

De Stellatus

De Stellatus (Acipenser Stellatus) is een van de drie belangrijkste kaviaarleveranciers (met de Russische steur en de Beloega); het zijn nachtvissen die overdag op de bodem scharrelen. Het lichaam lijkt op dat van de Gueldenstaedti, maar is langer en dunner. Ze hebben een lange afgeronde snuit die wel op een eendesnavel lijkt. Vandaar dat men ze ook wel eens Eendenbeksteur of Spitssnuitsteur noemt, alhoewel de Sterlet en de Baeri een spitsere snuit hebben.

Deze soort wordt 2 meter lang en 80 kilo zwaar. Ze komen voor in de Zwarte, de Kaspische en Aegische Zee.

De Baeri en de Gueldenstaedti worden het meest in dierenwinkels aangeboden.

Mocht u ooit een Lepelsteur (Pulyodon spathula) tegenkomen, kijk er naar, maar koop hem niet, en waarschuw de Dierenbescherming. Deze vissen horen niet verkocht te worden omdat ze geen schijn van kans maken in een vijver; de verzorging is immers bijzonder moeilijk. Wilt u er één bezichtigen, dan kunt u hiervoor terecht in Diergaarde Blijdorp.

Besluit

Sterlets zijn leuke en interessante huisdieren waar men al gauw een band mee krijgt omdat ze snel tam zijn. Hoe interessant ze ook zijn, Sterlets zijn vissen die uitsluitend geschikt zijn voor de gespecialiseerde liefhebber die aan hun behoeftes kan voldoen.

Over de overige steurensoorten kunnen wij kort zijn: het is inmiddels wel gebleken dat dit geen huisdieren/vijvervissen zijn.